Podstawy meteorologii i nawigacji meteorologicznej (antykwariat)

PRZEDMOWA

OD AUTORÓW

WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SYMBOLI I SKRÓTÓW

Część I. FIZYCZNE PODSTAWY METEOROLOGII

Rozdział 1. OGÓLNE WIADOMOŚCI O ZIEMI

1.1. Budowa i ruch Ziemi

1.2. Znaczenie kształtu Ziemi

1.3. Znaczenie ruchu obrotowego Ziemi

1.4. Znaczenie ruchu Ziemi wokół Słońca

Rozdział 2. SKŁAD, BUDOWA I MASA ATMOSFERY ZIEMSKIEJ

2.1. Skład suchego powietrza przy powierzchni Ziemi

2.2. Para wodna w atmosferze

2.3. Domieszki w powietrzu

2.4. Jony w atmosferze

2.5. Zmiany składu powietrza z wysokością

2.6. Pionowy podział atmosfery ziemskiej

2.7. Masa atmosfery ziemskiej

Rozdział 3. WIELKOŚCI OKREŚLAJĄCE STAN FIZYCZNY ATMOSFERY POGODA

3.1. Elementy meteorologiczne

     3.1.1. Temperatura powietrza

     3.1.2. Ciśnienie atmosferyczne

     3.1.3. Wilgotność powietrza

     3.1.4. Kierunek i prędkość wiatru

     3.1.5. Zachmurzenie, opady, widzialność

3.2. Pojecie pogody

Rozdział 4. PROMIENIOWANIE I CIEPŁO W ATMOSFERZE ZIEMSKIEJ

4.1. Podstawowe wiadomości o promieniowaniu

4.2. Procesy, którym w atmosferze podlega promieniowanie słoneczne

4.3. Promieniowanie całkowite. Nasłonecznienie

4.4. Pochłanianie i odbijanie promieniowania przez powierzchnię Ziemi. Nagrzewanie się powierzchni Ziemi

4.5. Promieniowanie Ziemi i atmosfery

4.6. Bilans cieplny

4.7. Temperatura powietrza i jej zmiany

     4.7.1. Dobowe zmiany temperatury powietrza

     4.7.2. Roczne zmiany temperatury powietrza

Rozdział 5. ZMIANY ADIABATYCZNE I PIONOWY ROZKŁAD TEMPERATURY POWIETRZA

5.1. Proces adiabatyczny

5.2. Adiabatyczne zmiany temperatury powietrza

5.3. Równowaga atmosfery. Pionowe ruchy powietrza

5.4. Pionowy rozkład temperatury powietrza

5.5. Diagramy aerologiczne

Rozdział 6. WODA W ATMOSFERZE

6.1. Krążenie wody w przyrodzie

6.2. Parowanie i nasycenie

6.3. Zmiany wilgotności powietrza

     6.3.1. Dobowe zmiany wilgotności powietrza

     6.3.2. Roczne zmiany wilgotności powietrza

6.4. Kondensacja pary wodnej w atmosferze

6.5. Chmury

     6.5.1. Zasady międzynarodowej klasyfikacji chmur

     6.5.2. Opis rodzajów chmur

     6.5.3. Powstawanie chmur

6.6. Powstawanie i klasyfikacja mgieł

     6.6.1. Mgły z ochłodzenia

     6.6.2. Inne rodzaje mgieł

6.7. Opady atmosferyczne

     6.7.1. Powstawanie opadów

     6.7.2. Klasyfikacja opadów

     6.7.3. Osady atmosferyczne i inne hydrometeory

Rozdział 7. CIŚNIENIE POWIETRZA

7.1. Uwagi ogólne

7.2. Zmiany ciśnienia z wysokością

7.3. Izobary. Układy baryczne

74. Uwagi o mapach powierzchni izobarycznych

7.5. Poziomy gradient ciśnienia

7.6. Wahania cienienia powietrza

     7.6.1. Wahania dobowe

     7.6.2. Wahania roczne

Rozdział 8. WIATR

8.1. Siły wywołujące i kształtujące wiatr

     8.1.1. Siła Coriolisa

     8.1.2. Siła tarcia

     8.1.3. Siła odśrodkowa

8.2. Wiatr. geostroficzny

8.3. Wiatr gradientowy

8.4. Wpływ tarcia. Wiatr w przyziemnej warstwie powietrza

     8.4.1. Wpływ tarcia

     8.4.2. Struktura wiatru w przyziemnej warstwie powietrza

Rozdział 9. ŚWIATŁO, DŹWIĘK I ELEKTRYCZNOŚĆ W ATMOSFERZE

9.1. Oświetlenie Ziemi oraz towarzyszące mu efekty

9.2. Widzialność w atmosferze

     9.2.1. Uwagi ogólne

     9.2.2. Zasięg widoczności obiektów na morzu

     9.2.3. Wpływ atmosfery i warunków oświetlenia na powstawanie wrażeń wzrokowych

     9.2.4. Widzialność w dzień

     9.2.5. Widzialność w nocy

9.3. Refrakcja atmosferyczna światła i jej skutki

     9.3.1. Uwagi ogólne

     9.3.2. Refrakcja normalna

     9.3.3. Refrakcja anomalna

     9.3.4. Skutki refrakcji atmosferycznej światła

9.4. Fotometeory

9.5. Dźwięk w atmosferze

     9.5.1. Uwagi ogólne

     9.5.2. Prędkość dźwięku

9.6. Elektryczność atmosferyczna. Elektrometeory

Rozdział 10. ROZCHODZENIE SIĘ FAL RADIOWYCH W ATMOSFERZE

10.1. Zjawiska towarzyszące rozchodzeniu się fal radiowych

10.2. Rozchodzenie się fal przyziemnych i troposferycznych

10.3. Wpływ atmosfery na rozchodzenie się fal przestrzennych

10.4. Uwagi ogólne o prognozowaniu optymalnych warunków dalekosiężnej łączności radiowej

Część II. PROCESY POGODOTWÓRCZE

Rozdział 11. OGÓLNA CYRKULACJA ATMOSFERY

11.1. Uwagi ogólne

11.2. Zasadniczy schemat ogólnej cyrkulacji

     11.2.1. Charakterystyka rozkładu ciśnienia na poziomie morza

     11.2.2. O rozkładzie ciśnienia w troposferze

     11.2.3. O prądach powietrza w troposferze

     11.2.4. Górne planetarne strefy frontowe. Jet stream

     11.2.5. Ogólna cyrkulacja atmosfery a rozkład wiatrów przy powierzchni Ziemi

11.3. Wiatry lokalne

     11.3.1. Wiatry lokalne będące prądami ogólnej cyrkulacji atmosfery

     11.3.2. Wiatry związane z lokalnymi różnicami temperatur

     11.3.3. Wpływ charakteru wybrzeża na kierunek i prędkości wiatru

Rozdział 12. MASY POWIETRZA I FRONTY ATMOSFERYCZNE

12.1. Uwagi ogólne

12.2. Klasyfikacja mas powietrza

     12.2.1. Klasyfikacja termiczna

     12.2.2. Klasyfikacja geograficzna

12.3. Fronty atmosferyczne

     12.3.1. Podstawowe wiadomości o frontach i ich powstawaniu. Klasyfikacja frontów

     12.3.2. Fronty a ciśnienie i wiatr. Ruch frontów

     12.3.3. Struktura frontów. Typowe zmiany pogody podczas przechodzenia frontów

     12.3.4. Linie szkwałów. Szkwały

     12.3.5. Fronty klimatologiczne

Rozdział 13. UKŁADY CIŚNIENIA I CYRKULACJA W PODZWROTNIKOWYCH SZEROKOŚCIACH GEOGRAFICZNYCH

13.1. Uwagi ogólne

13.2. Niże (cyklony) podzwrotnikowe

     13.2.1. Powstawanie i rozwój niżów

     13.2.2. Przemieszczanie się niżów. Rodziny niżów

13.3. Wyże (antycyklony) wędrowne

13.4. Cechy pogody na obszarach niżów podzwrotnikowych

13.5. Cechy pogody na obszarze wyżów

13.6. Cyrkulacja w podzwrotnikowych szerokościach geograficznych a działalność cyklonalna

Rozdział 14. CYKLONY TROPIKALNE

14.1. Charakterystyka codziennej pogody w strefie zwrotnikowej

14.2. Ogólne wiadomości o cyklonach tropikalnych

14.3. Powstawanie cyklonów tropikalnych. Cykl rozwojowy cyklonu

14.4. Budowa i ruch cyklonów tropikalnych. Opis pogody

     14.4.1. Rozmiary

     14.4.2. Ruch

     14.4.3. Ciśnienie i wiatr

     14.4.4. Falowanie

     14.4.5. Zmiany poziomu morza i prądy morskie

14.4.6. Zmiany pogody

14.5. Male wiry o osi pionowej

Rozdział 15. CYKLONY TROPIKALNE NA POSZCZEGÓLNYCH OCEANACH

15.1. Atlantyk

15.2. Ocean Indyjski. Część północna

15.3. Ocean Indyjski. Część południowa

15.4. Pacyfik. Część północna

15.5. Pacyfik. Część południowo-zachodnia

Część III. OKRĘTOWA SŁUŻBA POGODY

Rozdział 16. OGÓLNE WIADOMOŚCI O OKRĘTOWYCH OBSERWACJACH METEOROLOGICZNYCH

16.1. Światowy system służby meteorologicznej

     16.1.1. Wymagania stawiane obserwacjom okrętowym

     16.1.2. Wiadomości o kluczach do szyfrowania obserwacji

16.2. Pomiary ciśnienia atmosferycznego

     16.2.1. Zasady opracowywania obserwacji ciśnienia na okręcie

16.3. Pomiary parametrów wiatru

     16.3.1. Praktyczne sposoby wyznaczania parametrów wiatru na okręcie

16.4. Obserwacje falowania.

     16.4.1. Podstawowe wiadomości o falach

     16.4.2. Praktyczne sposoby określania elementów fal z pokładu okrętu

16.5. Pomiary temperatury i wilgotności powietrza

16.6. Pomiary temperatury wody

16.7. Inne obserwacje meteorologiczne wykonywane na okręcie

16.8. Urządzenia elektryczne do rejestracji elementów meteorologicznych

16.9. Sposoby szyfrowania okrętowych obserwacji meteorologicznych

Rozdział 17. WIADOMOŚCI O MAPACH SYNOPTYCZNYCH I ZASADACH ICH ANALIZY

17.1. Uwagi ogólne

17.2. Sporządzanie mapy synoptycznej - mapy pogody

17.3. Zasady analizy mapy synoptycznej

     17.3.1. Zasady analizy izobarycznej

     17.3.2. Zasady analizy frontowej

     17.3.3. Uwagi o analizie mas powietrza

17.4. Ogólne uwagi o sporządzaniu prognoz krótkoterminowych

Rozdział 18. INFORMACJE O POGODZIE DLA POTRZEB ŻEGLUGI

18.1. Uwagi ogólne

18.2. Rodzaje informacji o pogodzie i środki służące do ich przekazywania

18.3. Wiadomości o pogodzie nadawane tekstem otwartym

18.4. Wiadomości o pogodzie nadawane w postaci zaszyfrowanej

18.5. Wiadomości o zjawiskach lodowych

Rozdział 19. ZASADY SPORZĄDZANIA MAPY POGODY NA OKRĘCIE

19.1. Sporządzanie mapy według komunikatu zawierającego analizie i meldunki

19.2. Mapy faksymilowe

Rozdział 20. WYKORZYSTANIE OKRĘTOWEJ MAPY POGODY DO PRZE-WIDYWANIA I OCENY SYTUACJI NA MORZU

20.1. Uwagi ogólne

20.2. Ruch i rozw6j niżów (na półkoli północnej)

20.3. Ruch i rozwój wyżów (na półkoli północnej)

20.4. Ruch frontów i opady frontowe

20.5. Kierunek i prędkość wiatru

20.6. Ocena falowania

20.7. Ocena widzialności

Rozdział 21. PRZEWIDYWANIE POGODY NA PODSTAWIE WŁASNYCH OBSERWACJI I OZNAK LOKALNYCH

21.1. Uwagi ogólne o oznakach lokalnych

21.2. Oznaki lokalne zapowiadające cyklony tropikalne

21.3. Oznaki lokalne zapowiadające mgieł

21.4. Oznaki lokalne zapowiadające zbliżanie się do krawędzi pól lodowych

21.5. Uwagi o możliwości oblodzenia

     21.5.1. Charakterystyka oblodzenia

     21.5.2. Ocena stopnia oblodzenia, obserwacje i badania oblodzenia

     21.5.3. Uwagi o przewidywaniu oblodzenia i walce z nim

Rozdział 22. RADAR OKRĘTOWY JAKO POMOC W OBSERWACJI WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH I HYDROLOGICZNYCH

22.1. Zasięg radiolokacyjnego wykrywania obiektów

22.2. Obrazy radarowe rożnych zjawisk meteorologicznych

22.3. Obrazy radarowe sfalowanej powierzchni morza

22.4. Obrazy radarowe form lodu. Wykorzystanie radaru podczas żeglugi w pobliżu lodów i wśród lodów

Część IV. PODSTAWY NAWIGACJI METEOROLOGICZNE

Rozdział 23. WIADOMOŚCI O ODDZIAŁYWANIU NIEKTÓRYCH ELEMENTÓW METEOROLOGICZNYCH NA RUCH OKRĘTU

Rozdział 24. TRASY OPTYMALNE I NAWIGACJA METEOROLOGICZNA

24.1. Idea tras optymalnych

24.2. Nawigacja meteorologiczna

24.3. Praktyczne sposoby realizowania zadań nawigacji meteorologicznej

     24.3.1. Trasy klimatyczne

     24.3.2. Wybór tras w konkretnej sytuacji pogodowej i ich korekta

Rozdział 25. ZASADY UNIKANIA OBSZARÓW NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLĘDEM METEOROLOGICZNYM

25.1. Uwagi ogólne

25.2. Uchylanie się od spotkania z obszarem sztormowym cyklonu tropikalnego

     25.2.1. Wykorzystanie ostrzeżeń radiowych

     25.2.2. Wykorzystanie obserwacji własnych

     25.2.3. Współpraca dwóch okrętów w celu wyznaczenia pozycji i toru cyklonu tropikalnego

25.3. Zasady manewrowania na obszarze cyrkulacji cyklonu tropikalnego

25.4. Przecinanie tor cyklonu tropikalnego

25.5. Zasady postępowania w oku cyklonu tropikalnego

25.6. W porcie czy na morzu?

25.7. Uwagi końcowe

LITERATURA

ZAŁĄCZNIKI:

Skala Beauforta i skala stanu morza

Określenia fali martwej

Skala widzialności; Dodatek uzupełniający skale widzialności

Określenia zachmurzenia

Redukcja wskazań barometru rtęciowego do temperatury 0°C; Redukcja wskazań barometru rtęciowego do poziomu morza; Redukcja wskazań barometru rtęciowego do szerokości 45°

Nomogram psychrometryczny do wyznaczania wilgotności względnej powietrza psychrometrem aspiracyjnym

Zestawienie ważniejszych oznak lokalnych pogody

Ważniejsze skróty i symbole stosowane na amerykańskich i japońskich mapach faksymilowych

Ważniejsze oznaczenia stosowane na faksymilowych mapach lodowych

Słowniczek angielsko-polski ważniejszych terminów meteorologicznych oraz wyrazów używanych w biuletynach pogodowych

INDEKS RZECZOWY

BIBLIOTEKA NAWIGATORA jest serią książek fachowych z zakresu wiedzy zawodowej oficera pokładowego floty transportowej, rybackiej i pomocniczej. Dzieła okazujące się w tej serii tworzą podręczny księgozbiór oficera pokładowego, służąc zarazem jako podręczniki pomocnicze w szkołach morskich.
W serii Bibliotek Nawigatora ukazały się następujące książki:
1. "Astronawigacja" A. Ledóchowski
2. "Konserwacja statku" K. Jurkiewicz
3. "Ratownictwo morskie" tom. I Ratowanie ludzi i mienia
4. "Urządzenia nawigacyjne" praca zbiorowa
5. "Walka z pożarami na statkach" Z. Grzywaczewski
6. "Morskie pomoce nawigacyjne" S. Gorazdowski
7. "Dewiacja i kompensacja kompasu magnetycznego" Bronisław Gładysz
8. "Podstawy nawigacji morskiej" J. Giertowski, T. Meissner
9. "Międzynarodowy kod sygnałowy" praca zbiorowa
10. "Podstawy meteorologii i nawigacji meteorologiczne" M. Holec, P. Tymański
11. "Budowa i konserwacja morskich radarów nawigacyjnych" J. Brożyna, F. Mróz
12. "Radar w nawigacji Morskiej" praca zbiorowa
13. "Astronawigacja wyd. IV" A. Ledóchowski
14. "Podstawy meteorologi i nawigacji meteorologicznej" M. Holec, P. Tymański