Podstawowe informacje o statkach morskich. Podręcznik dla szkół budownictwa okrętowego

Młodzi ludzie, którzy dopiero uczą się: w jaki sposób, z czego i jakimi technikami buduje się współczesne statki morskie, mogą w tej książce znaleźć podstawowe dane: o statkach, o ich parametrach i o wymaganiach stawianych statkom morskim w zakresie bezpieczeństwa ich eksploatacji.
Zgodnie z międzynarodowymi i polskimi ustaleniami statkiem morskim nazywane jest każde pływające urządzenie (obiekt, konstrukcja czy jednostka) samodzielnie poruszające się po morzu i realizujące zadania, do wykonania których zostało zaprojektowane i zbudowane.
Według powyżej wzmiankowanych definicji (szerzej opisanych w dalszej części podręcznika) do statków morskich zaliczana jest również część obiektów eksploatowanych w górnictwie morskim – przy wydobywaniu spod dna morskiego ropy naftowej lub gazu ziemnego albo innych minerałów takich, jak: kruszywo budowlane, diamenty itp. oraz pogłębiarki. Jeżeli te powyżej wymienione obiekty są wyposażone we własny napęd, traktuje się je jako statki morskie.
Do statków morskich zaliczane są również obiekty, które jedynie przez krótki czas pływają, a przez większość swojej służby stoją na opartych na dnie morskim nogach, mając kadłuby wyniesione ponad powierzchnię wody. Są to: statki, platformy i inne jednostki samopodnośne.
Zarówno pływające obiekty górnictwa morskiego, jak i jednostki samopodnośne są dalej opisane.
Różnorodne morskie obiekty pływające, przykładowo: jednostki magazynowe wydobytych z dna morskiego węglowodorów (ropy naftowej i gazu ziemnego), nie mające napędu, pozbawione stałych załóg (więc niezdolne do samodzielnej żeglugi) i zakotwiczone na stałe na morskich polach wydobywczych, nie są traktowane jako statki morskie. I to pomimo tego, że często pełnią taką funkcję wycofane z eksploatacji zbiornikowce transportowe, a nowo budowane jednostki mają najczęściej kształty i konstrukcje typowe dla zbiornikowców. Również barki bez napędu do przewożenia towarów, pontony do robót hydrotechnicznych i szalandy nie są statkami morskimi.
Pływające jednostki magazynowe, budowane w stoczniach według tych samych technik co statki morskie, są tylko pokrótce przedstawione.
Różnorodność statków morskich zawężono do jednostek z wyporem statycznym, natomiast jednostki z hydrodynamicznym wyporem (ślizgacze i wodoloty) oraz poduszkowce i ekranoplany zostały pominięte.
Po prezentacji różnych kształtów kadłubów statków morskich, w dalszej części książki, przedstawiono: części i elementy statków, wymiary i parametry eksploatacyjne statków, zagadnienia pływalności statków nawodnych, główne wymagania stawiane statkom w zakresie bezpieczeństwa ich eksploatacji, oraz certyfikaty statków, w tym certyfikaty dotyczące bezpieczeństwa statków, odnoszące się do ich konstrukcji
i wyposażenia.