Trymowanie żagli. Podręcznik RYA

Prawidłowe ustawienie i praca żagli jest korzystne nie tylko dla żeglarzy regatowych, ale także dla żeglarzy turystów. Jacht staje się bezpieczniejszy i wygodniejszy - płynie szybciej. Sterowanie jest łatwiejsze, a stateczność jachtu większa. Można to osiągnąć dzięki wiedzy i prostym czynnościom.
Podręcznik RYA Trymowanie żagli zawiera wszystkie informacje pomocne dla poznania działania żagli i ich optymalnego dostrojenia podczas żeglugi różnymi kursami i w różnych warunkach. Oddzielne rozdziały poświęcone są poszczególnym żaglom, a także żegludze w ciężkich warunkach.
● Jak pracują żagle
● Żagle przednie
● Spinakery
● Refowanie
● Ostro na wiatr
● Żegluga w ciężkiej pogodzie
● Żegluga w pasatach

Obowiązkowa lektura dla wszystkich żeglarzy, którzy chcą świadomie żeglować.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

RECENZJA KSIĄŻKI:

W polskim piśmiennictwie brak opracowań dotyczących zaawansowanych technik żeglowania. Incydentalne uwagi można znaleźć w większości podręczników, ale są one zarówno zbyt ogólne, jak i na najczęściej zbyt przestarzałe. Dlatego z uznaniem należy przyjąć inicjatywę wydawnictwa Almapress przybliżenia polskim czytelnikom książki znanego brytyjskiego żeglarza Roba Gibsona. Jak większość opracować z serii Podręcznik RYA książeczka wyróżnia się zwięzłością, przejrzystością oraz ogromną liczbą rysunków i zdjęć, które bardzo ułatwiają zrozumienie treści poradnika. Autor rozpoczyna wykład od przedstawienia podstaw teorii żeglowania, następnie omawia typy osprzętu, pracę grota i foka, refowanie, specyfikę żeglowania na wiatr i z wiatrem, pływanie na spinakerze i genakerze, by na zakończenie omówić żeglowanie w warunkach sztormowych. Tekst główny oprócz ilustracji uzupełniają Dobre rady - ważne wskazówki praktyczne, szczególnie warte zapamiętania. Zarówno początkujący jak i bardziej zaawansowani żeglarze znajdą w książce Gibsona wiele przydatnych wskazówek dotyczących na przykład napięcia want, sprawdzania ugięcia masztu, zapobiegania rozkołysowi na kursach wolnych etc. Pewne uwagi polemiczne można wysunąć wobec proponowanego przez autora sposobu refowania grota na refsejzingi. Pomija znany sposób refowania w baksztagu, dla zmniejszenia siły wiatru pozornego. Podobnie nie wspomina o tym przy refowaniu żagli przednich na rolerze. Omawiając problem granicznej prędkości kadłuba w żegludze wypornościowej pomija znany wzór v = 2, 42 √a (gdzie: v - prędkość w węzłach; a - długość jachtu w linii wodnej). Cała wiedza przekazywana jest w sposób lekki, niekiedy wręcz zabawny, okraszony anegdotami. Autor radzi na przykład, aby w przypadku pozostawiania jachtu na dłużej bez załogi związać zrolowany fok dodatkowym krawatem, ponieważ często przy silnym wietrze fok się rozwija. Że tak się zdarza, potwierdza sytuacja jaka zdarzyła mi się w St. Malo wiele lat temu. Podczas bardzo silnego sztormu, usłyszeliśmy w nocy na sąsiednim jachcie łopot żagla. Wybiegłem na pokład by zobaczyć co się dzieje. Po chwili do akcji gaszenia foka włączyli się żeglarze z innych jachtów. Kilka minut później Francuz, Anglik i Polak podali sobie ręce i wrócili do siebie, ot współczesna wersja internacjonalistycznej pomocy (opuszczonego jachtu nie porzucimy w biedzie!).

By w beczce miodu pojawiła się łyżeczka dziegciu dodam, że przekład jest miejscami nieco koślawy. Zamiast „topwanty”, tłumacz proponuje „wantę topową”, skrót VMG rozwija konsekwentnie jako Velocity Make Good zamiast Velocity Made Good. Tłumaczenie „optimum relacji kąta żeglugi na wiatr, prędkości i czasu dojścia do celu” też dalekie jest od jasności. Fragment tekstu ze s. 18 jest powtórzony w całości kilka linijek dalej. Zamiast „olinowanie cząstkowe”, w polskiej terminologii przyjęty jest „takielunek ułamkowy” (s. 21), podobnie w dopełniaczu liczby mnogiej mówimy „kip”, a nie „kipów” (s. 29). Podobnie termin „gadżety” (s. 33) w użytym kontekście nie jest zbyt fortunny. Objaśnienia do rysunku na s. 48 (optymalne halsowanie na wiatr) są podane błędnie. Pierwsze zdanie na s. 49: „Jeśli nasz kurs prowadzi poprzecznie do kierunku prądu, to hals prowadzący w stronę prądu będzie korzystniejszy” jest dla mnie niezrozumiałe. Na wewnętrznej stronie okładki pomylono imię autora zmieniając Rob na Ron.

Dzięki inicjatywie wydawnictwa Almapress do rąk polskich żeglarzy trafił kolejny nowoczesny i znakomicie napisany podręcznik. Powinien znaleźć się na pokładzie każdego jachtu, zarówno regatowego jak i turystycznego. Almapress zapowiada wydanie polskiego tłumaczenia innej znakomitej książki Roba Gibsona, Manewry portowe. Podręcznik RYA. W Polsce też z pewnością stanie się bestsellerem.
kpt. Bogdan Sobiło